In de afgelopen week hebben we het debat van de parlementaire commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over internationalisering van het hoger onderwijs goed kunnen analyseren. Het gevoel dat breed binnen de UT overheerst: bezorgdheid. Tegelijkertijd zijn we vastberaden om een passende oplossing te vinden, en hebben vertrouwen in de kracht van onze organisatie om dat waar te maken.
OP ZOEK NAAR EEN WEG VOORUIT
Het debat levert het beeld op dat we mogelijk eerder een stap achteruit dan vooruit doen. Wat het College van Bestuur van de Universiteit Twente betreft gaan we vooral op zoek naar mogelijkheden die het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek versterken in plaats van verzwakken.
We erkennen het belang van meer aandacht voor de Nederlandse taal in het hoger onderwijs, en vinden het ook belangrijk daar een bijdrage aan te leveren. Maar het gaat wel om het vinden van de juiste balans. De ingezette koers in Den Haag lijkt er één die er vooral op gericht is internationalisering sterk terug te dringen, maar op een wijze die ook de positieve effecten er van afzwakt. Dat vinden we een zorgelijke ontwikkeling waar bijsturing op nodig is. Daar hopen we in de komende maanden aan bij te dragen.
WETSVOORSTEL EN BESTUURLIJKE AFSPRAKEN
Minister Dijkgraaf gaat aan de slag met een wetsvoorstel en bestuurlijke afspraken met universiteiten en hogescholen, die moet leiden tot meer Nederlandstalig hoger onderwijs en ook als gevolg kunnen hebben dat er beperkter ruimte ontstaat voor internationalisering. Hoe het pakket aan maatregelen er straks precies uit ziet, is op dit moment nog niet te zeggen. De details zijn voor ons wel uiterst relevant. De plannen richten zich vooral op het bacheloronderwijs, en het is de bedoeling dat nieuwe wetgeving ingaat met ingang van het academisch jaar 2025-2026. Tot die tijd verandert er dus nog niets.
In het debat gaf minister Dijkgraaf aan dat in bacheloropleidingen die in het Nederlands worden gegeven, straks maximaal een derde van het onderwijs in het Engels mag worden gegeven. Ook moet het aantal (nieuwe) bacheloropleidingen dat Engels als onderwijstaal heeft, worden beperkt door strengere eisen te hanteren wanneer dit wel en niet mag. Het is op dit moment nog niet duidelijk hoe die norm er uit gaat zien.
We verwachten wel een strenge norm. Er was in de Tweede Kamer best begrip voor mogelijke uitzonderingen, bijvoorbeeld voor universiteiten in grensregio’s, opleidingen die opleiden voor banen in sectoren met grote werkgelegenheid en specifieke opleidingen zoals bijvoorbeeld university colleges. Echter, er is ook de wens om het aantal uitzonderingen te beperken.
ENGELS BIJ DE UNIVERSITEIT TWENTE
We hebben op dit moment aan de UT 22 bacheloropleidingen, waarvan 18 Engelstalig zijn. De andere opleidingen zijn Nederlandstalig, maar bevatten ook modules en vakken die in het Engels worden gegeven. Zo krijgen de studenten van deze opleidingen hun onderwijs door de beste academici, met de meest geschikte literatuur. De waardering door studenten is blijvend hoog, de UT scoort al jaren bij de beste universiteiten in de Nationale Studenten Enquête, het belangrijkste onderzoek naar studenttevredenheid.
Het is niet ondenkbaar dat we voor UT-opleidingen opnieuw zullen moeten onderbouwen welke onderwijstaal het best past bij de opleiding, ondanks dat daar nu reeds een kritische afweging heeft plaatsgevonden.
Toegevoegde waarde internationalisering staat buiten kijf
Onze internationale gemeenschap levert een grote bijdrage aan de universiteit die we nu zijn: een wetenschappelijke instelling met academisch onderwijs en onderzoek van internationaal topniveau, dat op verschillende manieren maatschappelijk impact maakt. Bijvoorbeeld door de 58 duizend alumni die we door jaren hebben afgeleverd, maar ook door bijvoorbeeld de meer dan duizend startups die uit de ondernemendheid van het ecosysteem rond de UT zijn voortgekomen.
Op dit moment hebben we zo’n drieduizend internationale studenten aan de UT, en twaalfhonderd internationale medewerkers. We hebben meer dan honderd nationaliteiten op onze campus! Het is elke dag weer een fijne ervaring om deel uit te mogen maken van zo’n levendige en diverse gemeenschap. De toegevoegde waarde van internationalisering voor onze universiteit staat buiten kijf.
Ook vanuit maatschappelijk oogpunt is het hebben van Engelstalige opleidingen uiterst relevant. De arbeidsmarkt vraagt om de instroom van internationaal talent, omdat we alle vacatures niet kunnen vervullen met uitsluitend Nederlandse afgestudeerden. Dat geldt in het bijzonder voor het domein ICT en techniek, waarin we als technische universiteit vooral opleiden. Ook op de werkvloer bij bedrijven in deze sector is de voertaal veelal Engels, wat vraagt dat afgestudeerden zich daar tijdens hun studie al in bekwamen.
Aan de slag
Vanzelfsprekend zullen we ons in de bestuurlijke overleggen inzetten om onze visie op internationalisering zo goed als mogelijk een plek te laten krijgen in overheidsbeleid. Ondertussen is het ook belangrijk dat we intern binnen de universiteit zorgen dat we goed voorbereid zijn op mogelijke maatregelen. Dat is een enorme klus, en die we van ons allemaal in de komende periode veel tijd en energie zal vragen. We realiseren ons dat dat, indachtig de reeds bestaande hoge werkdruk, een grote claim op ons allen zal leggen. Dat vraagt om extra aandacht om de werkdruk te kunnen beheersen. Het is echter wel een relevant vraagstuk dat in grote mate de toekomst van de universiteit kan beïnvloeden.
