Het College van Bestuur van de Universiteit Twente is zeer bezorgd over de geplande bezuinigingen op het hoger onderwijs en de wetenschap. De plannen voor die bezuiniging werden gisteren tijdens Prinsjesdag gepresenteerd. De bezuinigingen op universiteiten lopen op tot 1 miljard euro in de komende vier jaar en hebben daarmee grote maatschappelijke en economische gevolgen voor Nederland, maar ook op onze universiteit in het bijzonder.
Met name de plannen rond internationalisering hebben grote invloed op de UT. Het kabinet zet de plannen voor de aangekondigde Wet Internationalisering in Balans door, wat moet leiden tot een lagere internationale instroom in de komende jaren. Hoewel in de ontwikkeling van de precieze plannen steeds wordt gesproken over aandacht voor specifieke regio's, maar ook tekortsectoren als bèta en techniek, moet in de uiteindelijke uitwerking straks blijken wat dit voor de UT gaat betekenen. Internationaal talent is van toenemend belang voor de regionale en nationale arbeidsmarkt, nu op diverse plekken grote tekorten aan personeel ontstaat. Dat tekort wordt in de toekomst alleen maar groter.
De eerste bezuinigingsslag van zo’n 250 miljoen euro vindt al in 2025 plaats, waarvan 175 miljoen wordt bezuinigd op de starters- en stimuleringsbeurzen. Dit is een jaar eerder dan gepland. De starters- en stimuleringsbeurzen zijn een aantal jaren geleden ingesteld voor het "creëren van rust en ruimte en het op orde brengen van het fundament in het stelsel van hoger onderwijs en onderzoek. Doel van de beurzen is het stimuleren van ongebonden onderzoek en verlagen van de werk- en aanvraagdruk."
Beste investering voor de samenleving
Investeren in onderwijs is de beste investering die je als samenleving kan doen. Het levert het meest rendement op, zei collegevoorzitter Vinod Subramaniam onlangs bij de Opening van het Academisch Jaar. De bezuinigingen op hoger onderwijs en wetenschap staan haaks op de conclusies uit het EU-rapport van Mario Draghi van vorige week. Het concurrentievermogen van Europa loopt gevaar, zo constateert Draghi in opdracht van de Europese Unie. Om in de toekomst concurrerend te blijven, moeten lidstaten en de EU stevig investeren in fundamenteel onderzoek, innovatie en onderwijs. Alleen met voldoende kennis en vaardigheden kan de Europese economie concurrerend blijven.
Zorgen breed gedeeld
De zorgen over de bezuinigingen op onderwijs, onderzoek en innovatie worden breed gedeeld, zo blijkt uit de vele reacties op de plannen van Prinsjesdag.
Al tijdens het lopende collegejaar zullen al negatieve effecten merkbaar worden voor medewerkers en studenten, aldus Universiteiten van Nederland (UNL), de koepelorganisatie van Nederlandse universiteiten, in haar reactie. UNL stelt dat de bezuinigingen nog ingrijpender zijn dan in het hoofdlijnenakkoord. "Het kabinet haalt onderzoeksgeld weg dat al is toegekend aan jonge onderzoekers en brengt daarmee universiteiten direct in de problemen", aldus UNL-voorzitter Caspar van den Berg over de directe bezuiniging op de startersbeurzen.
Ook in de regio werden de plannen met bezorgdheid ontvangen. TwenteBoard en Provincie Overijssel wijzen op de negatieve effecten van bezuinigen op onderwijs, onderzoek en innovatie op de verdere ontwikkeling van de regio. En die is cruciaal voor het toekomstige verdienvermogen van Nederland als geheel.
Eerder presenteerden het Centraal Planbureau, het Sociaal Cultureel Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving felle kritiek op de kabinetsplannen. Volgens hen schaden de bezuinigingen op onderwijs, onderzoek en innovatie onze toekomstige welvaart.
NWO, dat ook in de komende jaren te maken gaat krijgen met een flinke bezuiniging, onderstreept het belang van wetenschappelijke kennis met maatschappelijke impact, en noemt onder andere het onderzoeksprogramma ‘Levende dijken’ - dat wordt geleid door UT-onderzoekers - als sprekend voorbeeld daarvan. In het project werken aan oplossingen geïnspireerd op de natuur om veerkrachtige en klimaatbestendige kustbescherming te realiseren.
Verdere uitwerking
In alle gevallen raken deze bezuinigingen niet alleen de samenleving als geheel, maar ook onze community in het bijzonder. In de komende periode hebben we daar extra aandacht voor. We hopen snel zicht te hebben op de meer precieze, uitwerking van de plannen op onze universiteit.
Aankomende week debatteert de Tweede Kamer over de voorstellen, waardoor veranderingen nog mogelijk zijn. In nauwe samenwerking met andere betrokkenen laten we onze stem horen om te zorgen dat deze onverstandige bezuiniging zoveel als mogelijk ongedaan wordt gemaakt.
