Tekenbeten vormen een groeiend probleem in Nederland, zeker in Overijssel en Gelderland. De ziekte van Lyme wordt overgedragen door teken en is lastig te herkennen. Late behandeling kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. In de Week van de Teek pleiten UT-onderzoekers daarom voor onderzoek naar betere diagnostiek, monitoring en preventie van de ziekte van Lyme.
Jaarlijks zoeken ruim 15.000 mensen in de provincies Overijssel en Gelderland medische hulp na een tekenbeet. Lymeziekte is berucht vanwege de moeilijkheid om de infectie vast te stellen. De bekende ‘rode ring’ verschijnt niet altijd, en de bacterie zelf is lastig direct aan te tonen. Dit leidt ertoe dat veel patiënten pas laat of niet de juiste behandeling krijgen.
Voorkomen is uitdagend
De UT maakte samen met Wageningen University & Research al eerder maatschappelijke impact op dit gebied met de Tekenradar. Dit platform voorspelt tekenactiviteit en het risico op besmetting met Lyme. Door meldingen van tekenbeten, wetenschappelijke gegevens en weerdata te combineren maakt het platform een verwachting van het aantal teken bij jou in de buurt. Op die manier helpt de Tekenradar om preventie en voorlichting te verbeteren.
Maar voorkomen van tekenbeten blijft moeilijk. “Het zijn kleine beestjes en worden daardoor moeilijk opgemerkt”, vertelt Pepijn Beekman, gastonderzoeker bij de UT. Bestaande tests kunnen niet altijd met zekerheid vaststellen of iemand besmet is met de bacterie die Lymeziekte veroorzaakt. Daarom pleit Beekman voor innovatieve technologieën die bijdragen aan betere diagnostiek.
Betere diagnose mogelijk
Met de bestaande methodes is het nog lastig om in een vroeg stadium een infectie te herkennen. “Met de nieuwste technieken kunnen we een oplossing ontwikkelen waarbij we de bacteriën opsporen in het bloed”, vertelt Jurriaan Huskens, hoogleraar moleculaire nanofabricage. Huskens: “We kunnen sensoren gebruiken die zo gevoelig zijn dat ze enkele bacteriedeeltjes al kunnen detecteren. Daarbij kunnen we coatings maken die heel specifiek kunnen herkennen om wat voor bacterie het gaat, en of het lichaam van de patiënt wel de juiste antistoffen aanmaakt.”
Volgens Wouter Groothengel, veiligheidskundige van de gemeente Enschede, is Lyme een sluipende bedreiging voor de gezondheid in Oost-Nederland. Groothengel: “Groene regio's met veel natuur zijn de ideale habitat voor teken. Vroege detectie voorkomt gezondheidsschade en levert waardevolle data op. De ontwikkeling van geavanceerde Lyme-diagnostiek door de UT kan een belangrijke stap zijn om de regionale bevolking te beschermen en onze kennis over deze ziekte te vergroten.”
Week van de Teek
De Week van de Teek, die dit jaar plaatsvindt van 31 maart tot 5 april, is een jaarlijks terugkerende campagne om het bewustzijn over tekenbeten en de risico’s van Lymeziekte te vergroten. Tijdens deze week vragen organisaties in heel Nederland aandacht voor preventie, vroege signalering en de gevolgen van een tekenbeet. Dit is extra relevant voor Overijssel en Gelderland, waar het aantal tekenbeten en Lymebesmettingen bovengemiddeld hoog is.
