Functies in bloed

In bloed komen veel verschillende ionen voor die hun eigen, specifieke fuctie hebben: 

• Na⁺-ionen zijn belangrijk voor de regulatie van het bloedvolume en de bloeddruk. Hoe hoger de concentratie natriumionen, des te hoger is de bloeddruk. 
• K⁺-ionen spelen een rol bij de prikkelgeleiding van zenuwen.
• Ca²⁺-ionen zijn belangrijk voor de vorming van botten. 
• I^--ionen zijn belangrijk voor een goed werkende schildklier. 
• Fosfaationen zijn eveneens belangrijk voor de botstofwisseling. 
• Fosfaten en carbonaten in het bloed zijn 'buffersystemen' die ervoor zorgen dat het bloed precies zuur genoeg is. 

Het handhaven van het "ionenspectrum" in het bloed gebeurt via de nieren. Deze selecteren de moleculen en ionen die verwijderd moeten worden en scheiden deze met de urine af.

Opdracht (Z11) werkblad
Hierboven wordt gesproken over fosfaat- en carbonaationen.

• Geef de formule van calciumcarbonaat en het carbonaation. 
  (Hint: kijk in de tabel met zouten.)
• Geef de formule van calciumfosfaat en het fosfaation.

Wat wordt bedoeld met het "ionenspectrum"?

Fosfaat en carbonaat zijn anionen, maar het zijn geen atomen die elektronen teveel hebben. Een carbonaation, CO₃^2-, bestaat uit een koolstofatoom waaraan drie zuurstofatomen vastzitten. Carbonaat is een zogenaamd samengesteld ion, net als bijvoorbeeld fosfaat, sulfaat, nitraat, sulfiet en nitriet. Atomen die elektronen teveel of te weinig hebben, zoals Na⁺, Mg²⁺, Cl^– of O^2-, heten enkelvoudige ionen.

Opdracht (Z12) werkblad

• Met wat voor soort binding zullen het stikstofatoom en een zuurstofatoom in nitraat aan elkaar vastzitten?
• Maak een overzichtelijke tabel waarin de namen en de formules van het sulfaat-, sulfiet-, nitraat-, nitriet- en fosfaation staan.
• Wat zal de formule van het fosfietion zijn?

In het plaatje hierboven zie je de chemische analyse van het water van het bronnenbad in Nieuweschans (klik op het plaatje voor een grotere afbeelding). Dit bad bevat zogenaamd mineraalrijk water. Zoals je ziet bestaan de mineralen vooral uit ionen. Er zijn enkelvoudige ionen als Na⁺, K⁺ en Cl^-, maar ook samengestelde als NH₄⁺, SO₄^2- en HCO₃^-.

Opdracht (Z13) werkblad

• Geef aan welke ionen in het bronwater van Nieuweschans (zie kaartje hierboven) enkelvoudig en welke samengesteld zijn.
• Er staan foutjes in sommige formules. Kun je ze er uithalen?

Geef de formules van de volgende zouten:

• ammoniumchloride
• ijzer(II)sulfaat
• kaliumchloride

Geef de namen van de volgende zouten:

• CaSO₄
• FeI₂
• CuSO₄ (kijk in BINAS tabel 39 voor de ladingen van het koperion)
• NH₄Br

Bedenk welke informatie (illustraties, stukken tekst) je kunt gebruiken voor de folder. Zet deze informatie vast weg op een diskette of op de harde schijf.