Doelgroepanalyse

Wat zijn de behoeftes t.o.v. slimme sensortechnologie in de zorg voor thuiswonende mensen met dementie? Samen met potentiële gebruikers (mantelzorgers, mensen met dementie, wijkverpleegkundigen) en andere belanghebbenden (bestuurders, managers en beleidsmakers binnen ouderenzorginstellingen) hebben wij dit onderzocht. De resultaten zijn vertaald naar een aantal Persona’s welke u hieronder ziet. Een Persona beschrijft een voorbeeldprofiel van een belanghebbende en kan als leidraad bij ontwerpbeslissingen dienen. De uitgewerkte Persona’s bevatten de volgende elementen:


DE MANTELZORGER

Miranda heeft de zorg voor haar alleenwonende vader met Alzheimer. Zij heeft een eigen gezin en woont op 15 minuten afstand tot haar vader. Miranda vindt het belangrijk om ook op afstand up-to-date te kunnen blijven over de situatie van haar vader thuis. Dit zou haar gerust stellen. Daarnaast vindt zij het belangrijk om gezondheidsrisico’s (zoals een verminderde zelfzorg) te voorkomen en samen met haar vader een optimaal moment te vinden voor de overgang naar een andere woonvorm, indien nodig. Miranda hoopt dat slimme sensortechnologie haar in staat stelt om vroegtijdig in te kunnen grijpen bij noodsituaties en een beter toezicht te houden op de zelfzorg (eten, drinken, slapen) en het ziekteverloop van haar vader. Hierdoor hoopt Miranda ook meer objectief te kunnen communiceren met de betrokken zorgverleners. Tegelijkertijd vindt Miranda dat het gebruik van sensortechnologie niet mag leiden tot informatie overload, confrontatie of minder menselijk contact met haar vader. Essentiële functionaliteiten voor Miranda zijn val- en dwaaldetectie, alarmering bij urgente afwijkingen, online communicatie over de zorg voor haar vader en keuzeopties voor timing en frequentie van informatie. Daarnaast vindt zij een goede begeleiding en makkelijke uitleg over de technologie belangrijk.


DE PERSOON MET DEMENTIE

Peter woont alleen thuis met beginnende Alzheimer. Hij krijgt zorg en ondersteuning van zijn dochter en de wijkverpleging. Peter wil graag zo lang mogelijk veilig thuis wonen. Hij wil hierbij graag zo veel hulp als nodig maar zo weinig als mogelijk ontvangen. Peter hoopt dat slimme sensortechnologie hem gaat helpen om zijn dochter gerust te stellen en haar makkelijker te laten meedenken over oplossingen. Ook hoopt hij dat de technologie gaat helpen om tijdig hulp te ontvangen en gezondheidsrisico’s te voorkomen. Tegelijkertijd vindt Peter het moeilijk om hulp te accepteren omdat hij zijn dochter wie een eigen gezin heeft en andere zorgverleners niet extra wil belasten. Een situatie waarin hij de controle over zijn eigen monitoring informatie verliest en zich zorgverleners te veel gaan bemoeien is volgens hem een gevaar. Essentiële functionaliteiten voor Peter zijn valdetectie, een spreekluisterverbinding bij noodsituaties en toegang tot de eigen informatie. Daarnaast vindt hij het belangrijk dat de technologie doelgericht wordt ingezet en dat er duidelijke afspraken zijn over het delen van de monitoring informatie met anderen.


DE WIJKVERPLEEGKUNDIGE

Carin is wijkverpleegkundige. Zij verleent zorg aan een aantal thuiswonende cliënten met dementie. Carin vindt het belangrijk om de veiligheid van haar cliënten te waarborgen en op afstand een beter inzicht in hun situatie te krijgen. Ook een tijdwinst/ reductie van werklast staat op haar verlanglijstje. Carin hoopt dat slimme sensortechnologie haar in staat stelt om onnodige controlevisites bij haar cliënten met dementie te voorkomen. Volgens haar wordt er momenteel te veel reistijd verspild aan het controleren van zelfzorg en slaap op momenten waarop dit niet nodig zou zijn geweest. Daarnaast hoopt Carin dat de technologie gaat helpen voor een beter toezicht op het eet- en drinkgedrag van haar cliënten met dementie, het verkrijgen van objectieve informatie en de preventie van gezondheidsrisico’s. Tegelijkertijd ziet Carin het risico dat haar werk door real-time monitoring data minder planbaar wordt. Dit vraagt om een meer flexibele werkwijze waarin de planning van visites wordt afgestemd op de actuele situatie van de cliënt. Ook een minder persoonlijke band met de cliënt, informatie overload en onzekerheid over wel of niet ingrijpen zijn risico’s die volgens haar moeten worden voorkomen.  Essentiële functionaliteiten voor Carin zijn valdetectie, herkenning van patronen en afwijkingen, duidelijke situatie classificaties (wel/ niet urgent), keuzeopties voor timing en frequentie van informatie en een interface om de zelfzorg van cliënten op afstand te sturen.


DE BELEIDSMAKER/ BESTUURDER/ MANAGER

Robert is beleidsadviseur zorginnovatie binnen een ouderenzorginstelling met thuiszorgafdeling. Hij werkt vanuit de visie van zijn organisatie waarin gepersonaliseerde zorg, personeelstevredenheid, het waarborgen van de kwaliteit van zorg, het uitstellen van opname en de kosteneffectieve inzet van zorg centraal staan. Slimme sensortechnologie in de dementie thuiszorg moet volgens hem bijdragen aan tijdige interventies, het voorkomen van onnodige controlevisites, het verbeteren van de samenwerking tussen formele en informele zorg en het vinden van de best passende woonvorm voor cliënten met dementie. Mogelijke risico’s zoals informatie overload en het ontstaan van te veel ongeplande zorg door real-time monitoring data moeten volgens hem worden voorkomen, vooral tijdens piekmomenten wanneer de capaciteit van het zorgpersoneel beperkt is. Daarnaast ziet Robert een spanningsveld: sensortechnologie zou cliënten met dementie moeten helpen om langer thuis te wonen, maar een beter toezicht kan soms juist tot een snellere indicatie voor opname leiden. Essentiële functionaliteiten volgens Robert zijn duidelijke situatie classificaties (wel/ niet urgent) en een goed geregelde achterwacht welke tijdig hulp kan inschakelen voor cliënten met dementie. Daarnaast vindt Robert het nuttig wanneer slimme sensortechnologie niet alleen urgente situaties zou kunnen detecteren maar ook zou kunnen voorspellen (bv. het risico op vallen).


Bronnen:

Wrede, C., Braakman-Jansen, A., & van Gemert-Pijnen, L. (2022). How to create value with unobtrusive monitoring technology in home-based dementia care: A multimethod study among key stakeholders. BMC Geriatrics, 22(1), [921]. DOI: 10.1186/s12877-022-03550-1.

Wrede, C., Braakman-Jansen, A., & van Gemert-Pijnen, L. (2021). Requirements for unobtrusive monitoring to support home-based dementia care: Qualitative study among formal and informal caregivers. JMIR Aging, 4(2), [e26875]. DOI: 10.2196/26875.