Lezingen Voorjaar 2025
Waanzinnig creatief
Wat hebben Escher, The Matrix, The Doors met elkaar te maken? Ze getuigen van waanzin. Althans volgens filosoof Wouter Kusters. Hij karakteriseert waanzin als het verlangen naar oneindigheid in een eindige wereld. En als een bron van ideeën én van creativiteit, ook in componeren en uitvoeren van muziek. Kusters schreef twee bekroonde filosofische boeken over waanzin en werd twee keer met een psychose opgenomen. In deze lezing gaat het van Plato tot het Nederlands Studenten Orkest. Het NSO heeft dit jaar namelijk als thema: Waanzin! Op 24 februari spelen zij in het Muziekcentrum ondermeer de Symphonie Fantastique van Hector Berlioz. Vanavond spelen enkele NSO-studenten passende muziek.
AI on the battlefield
AI is being applied in more and more areas, one of which is the battlefield. In Ukraine and the Middle East drones equipped with AI are already in use. Does this mean that machines decide upon life and death or will humans always stay in the loop? Autonomous weapons – also called ‘killer robots’ – raise a lot of ethical dilemmas and questions. Colonel dr. ir. Ilse Verdiesen (Head Science & Technology at Ministry of Defense) recently defended her PhD-thesis Comprehensive Human Oversight over Autonomous Weapon Systems. Drs. Frank Slijper (Project Leader Arms Trade PAX) is specialized in autonomous weapons
Het spel van TAO / Bettine Vriesekoop
De liefde voor tafeltennis leidde bij Bettine Vriesekoop tot een diepgaande interesse in China. Zij raakte onder de indruk van het taoïsme. Deze Chinese levenswijsheid, die zij met bat en balletje uitdraagt, geeft haar meer balans. Wat heeft zij nog meer van Tao geleerd en wat kunnen wij in het dagelijkse leven ervan gebruiken? Vriesekoop werd twee keer Europees kampioen en werkte als correspondente voor NRC in Peking. Zij schreef diverse boeken over China, waaronder Chinese wijsheid in een balletje. Het spel van Tao (2024).
Robot theater Lab/ Edwin Dertien
Het woord robot werd voor het eerst gebruikt in een toneelstuk. Er is meer dat theater verbindt met het ontwerpen van robots. Dr. ir. Edwin Dertien werkt als robot-theater-maker en is docent en onderzoeker bij Creative Technology en Interaction Technology (UT). Hij ontwierp drie robots voor toneel: Pix, Ravi en nu Lumi om het publiek te laten ervaren hoe 'bezieling' werkt. Theater biedt een unieke hybride werkelijkheid waarin menselijke emoties, programmeerbare mensen (acteurs) en expressie worden onderzocht. Dertien benadrukt de historische en culturele overeenkomst tussen robots en theater en hoe media onze interactie met robots beïnvloeden. Onderwerp van gesprek is Lumi, een levend robot-huis van 2x2x5 meter: een onderzoek naar de spanning tussen ‘eerlijke’ AI en dwingende theaterregels zoals plot en narratief. Meer over dit project: https://lumi.edwindertien.nl/
Investing in a better world
With money you can buy a nice car or go on holiday, but you can also invest it in a better world. Of course you also hope to earn money with your investment. Ir. Martijn Rozemuller (CEO Europe at VanEck; a company managing $118 billion in assets) will talk about asset management. How do you assess the risks? If you invest in sustainable industry, how do you know for sure it’s sustainable? Can you use AI to get higher returns? Rozemuller studied Industrial Engineering & Management (UT). He started his career at Investment Association Duitenberg. Rozemuller will be interviewed by Nikita Frolov (External Relations Duitenberg) and Jelle Zegers (Duitenberg)
Digital footprint
Google and Microsoft are buying nuclear power plants to keep their clouds up in the air. The energy consumption of ICT seems to explode, especially because of the use of AI. How much energy does computing require and what can be done to reduce our digital footprint? Prof dr ir Hans Hilgenkamp (Scientific Director MESA+ institute, UT) gives an overview and explains how big the problem could become. Fernando Castor de Lima Filho PhD (Computer Science, UT) will talk about green software developments. Dr ir Pantelis Bampoulis (Nano Electronic Materials, UT) discovered Germanene, a smart material which can transport electrons without energy loss. Will this be the future of computing?
The future of aviation
The aviation industry has fully recovered from the corona dip and is going sky high again: worldwide passenger numbers and aircraft movements are growing. At the same time, the climate impact is increasing. Engineers are striving to make aircraft more efficient, but will that be enough? Will Sustainable Aviation Fuels, which can be made from green electricity, offer a solution? Or is flying on hydrogen and electricity the future? Fasten your seat belts as aviation expert Ir. Joris Melkert (TU Delft) takes you on a journey!
Hoe kijk je naar een film?
Waarom raakt die ene film je zo en ben je die andere meteen na afloop al vergeten? Waardoor leef je mee of juist niet? Op welke manieren kun je films beleven? Filmwetenschapper Gerlinda Heywegen bespreekt de mechanismen van filmkijken. Dan blijken we in de donkere filmzaal lang niet zo autonoom te zijn als we misschien denken. Aan de hand van een aantal filmanalyses gaat ze dieper in op dat kijkproces. Hoe kan de cameravoering ons manipuleren of ruimte geven in denken en voelen? Waarom kunnen we ons soms een hele film lang vereenzelvigen met personages die we in ons eigen leven toch echt liever niet willen zijn?
Is there life after the Higgs-boson?
In 2012 the Higgs-boson was discovered at CERN. Since then, it seems to be relatively quiet in the Geneva accelerator, or are appearances deceiving? Prof dr Tristan du Pree, Professor of High Energy Physics (UT) and particle physicist at NIKHEF, dreams of discovering a new particle. There seem to be subtle clues for new particles and unknown forces. Will a Future Circular Collider be able to expose them? Du Pree also explains the so-called “Higgs-factory”, which might be able to create dark matter particles out of Higgs-bosons. Will this shed light on the dark side of our universe?
