Bekkenorgaanverzakking, menstruatiestoornissen en overgangsklachten: bijna elke vrouw krijgt te maken met één of meerdere vrouwspecifieke aandoeningen. Ondanks de grote impact die deze aandoeningen hebben op de kwaliteit van leven, is onderzoek naar vrouwspecifieke aandoeningen schaars en chronisch ondergefinancierd. Ook vindt bestaande kennis over vrouwspecifieke aandoeningen en behandelmethodes nog onvoldoende zijn weg naar de praktijk, terwijl vrouwen aangeven opzoek te zijn naar informatie.
Om hieraan tegemoet te komen, organiseerde het Technisch Medisch Centrum van de Universiteit Twente samen met de Gemeente Enschede en FYON Glanerbrug op 21 juni 2024 een speciale avond over de overgang en de bekkenbodem. Deze samenwerking is ontstaan uit een gedeelde wens om vrouwen te informeren over vrouwspecifieke gezondheid en bij te dragen aan verbeterde preventie, (zelf)zorg en kwaliteit van leven. Ook vergroot men zo de betrokkenheid van een diverse groep vrouwen bij wetenschappelijk onderzoek.
Ladies Night: Overgang & Bekkenbodem
Onder het mom 'gezellig, informatief en taboedoorbrekend' werden inwoners uit Enschede en omstreken uitgenodigd voor een Ladies Night over wetenschappelijke inzichten en praktische tips gericht op de overgang en de bekkenbodem. Ongeveer 140 deelnemers kregen op deze bijeenkomst informatie over lichamelijke en mentale veranderingen gedurende de overgang, effecten op de bekkenbodem, overgangsklachten en hormoontherapie, en praktische tips over leefstijl en voeding. Een verpleegkundig overgangsconsulente, onderzoekster van de Universiteit Twente, bekkenfysiotherapeute, gynaecologe en hormoonspecialiste verzorgden de presentaties. Op de informatiemarkt waren verschillende vrouwengezondheidorganisaties aanwezig, als OVER!academie, Stichting Bekkenbodem4all, Nederlandse Vereniging voor Bekkenfysiotherapie en Care for Women. Ook was het MEEDOEN initiatief aanwezig met verschillende studies van de Universiteit Twente over (vrouwen)gezondheid waar mensen aan mee kunnen doen.
Speciale aandacht ging deze avond uit naar bekkenbodemproblemen en behandelmethodes bij verzakkingen. Anique Bellos-Grob is initiatiefnemer van dit evenement vanuit de Universiteit Twente en expert op het gebied van beeldvorming en de bekkenbodem. Bellos-Grob – van huis uit technisch geneeskundige – is assistant professor aan de Universiteit Twente (UT) en werkt één dag in de week op de afdeling gynaecologie van Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) in samenwerking met de maatschap GYCON: “in mijn praktijk zie ik vrouwen die met klachten van een verzakking of incontinentie naar hun huisarts zijn gegaan, waarna ze verwezen zijn naar de afdeling gynaecologie voor verdere behandeling. Denk daarbij aan het plaatsen van een pessariumring of het opereren van de verzakking. Echter hebben alle behandeling zo hun beperkingen, ringen blijven niet zitten of vrouwen ontwikkelingen een herverzakking na de operaties. Meer onderzoek is dan essentieel om de kansen op goede behandeling te verbeteren. Bijeenkomsten zoals deze zijn hard nodig, want incontinentie en verzakkingen blijven taboeonderwerpen. Zodra mensen weten dat het mijn werkveld is, dan is de drempel laag. Maar iedereen zou er juist ook met partners, familie, vrienden en buren over moeten praten. Het zal je verbazen hoeveel mensen het treft en hoe blij men vaak is om er over te kunnen praten.
Het doel van deze bijeenkomst is om vrouwen een zo eerlijk mogelijk beeld te geven over de overgang, met leefstijladviezen om klachten te voorkomen of te verminderen en de behandelmogelijkheden bij (ernstige) klachten. Zo willen wij bijdragen aan de zelfredzaamheid en autonomie van vrouwen over hun gezondheid. Samen met de Gemeente Enschede en andere lokale zorgorganisaties zijn we beter in staat om deze groepen te informeren, en samen optrekken met de mensen om wie het gaat is één [B(9] van de succesfactoren om tot een effectieve aanpak voor gezondheidsverschillen te komen''.
Verbeterde kwaliteit van zorg door aandacht voor sekse- en genderverschillen
Om de gezondheidskloof te dichten, inclusief verschillen tussen geslacht en gender, is meer onderzoek en technologie speciaal voor vrouwelijke gezondheid nodig. Onderzoek en praktijk hebben zich historisch gericht op mannelijke lichamen en fysiologie, waardoor vrouwspecifieke functies en anatomie onderbelicht zijn gebleven. Deze kenniskloof heeft gevolgen voor gelijkwaardige kwaliteit van zorg, zoals vaker gemiste diagnoses en vertraagde behandeling bij vrouwen. Door in onderzoek en bij medische innovaties aandacht te hebben voor sekse- en genderverschillen, verbetert de kwaliteit van zorg voor vrouwen én mannen. Dit draagt bij aan gelijkwaardige gezondheidsuitkomsten voor iedereen. Op de Universiteit Twente werkt een groeiende groep onderzoekers in het cluster 'Technology for Women's Health' aan oplossingen voor vrouwelijke gezondheidsbehoeften. Met deze kennis kunnen meer gepersonaliseerde, effectieve, toegankelijke en betaalbare oplossingen worden ontwikkeld om de gezondheid en het welzijn van vrouwen te bevorderen, en de gezondheid van beide geslachten verbeteren.
Een van de speerpunten van het nieuwe programma is het vergroten van de deelname van vrouwen in wetenschappelijk onderzoek. Ook richt men zich op het verbeteren van (zelf)zorg en kwaliteit van leven voor vrouwen vanuit een holistisch oogpunt (mentaal, fysiek en sociaal welzijn). Zo zorgt onvoldoende kennis bij vrouwen zelf in combinatie met taboes op veel onderwerpen ervoor dat vrouwen te lang wachten met hulp zoeken, en vaak niet de juiste doorverwijzing en hulp krijgen. Voorbeelden daarvan zijn overgangs- en bekkenbodemklachten. Naar schatting zijn 1,8 miljoen vrouwen in Nederland in de overgang. Van hen geeft 80% aan op een gegeven moment last te hebben van overgangsklachten, bijvoorbeeld problemen met het bekkenbodem en het bekkenorgaan. Toch heeft meer dan de helft van de mensen in de overgang met klachten, nooit hulp gezocht. Ondanks dat behandeling een grote gezondheidswinst kan opleveren, blijven veel klachten rond de menopauze onbesproken en onbehandeld.
Bij de informatieavond Overgang & Bekkenbodem is daarom bewust gekozen voor het geven van praktische tips en het bieden van een overzicht van bestaande behandelmethodes en vrouwspecifieke zorgorganisaties om vrouwen direct te helpen bij gezondheidsvragen. Via de MEEDOEN website kunnen mensen zelf bijdragen aan onderzoek naar (vrouwen)gezondheid van de Universiteit Twente of een nieuw onderzoek idee delen. Om ervoor te zorgen dat onderzoek en technologie gericht op diagnostiek en behandeling van vrouwengezondheid de gewenste impact heeft, is essentieel om de vrouwen om wie het gaat hier van begin tot eind bij te betrekken.
