Stress is niet slecht
Wist je dat stress eigenlijk helemaal geen slechte emotie is? Stress motiveert je namelijk om te werken aan het oplossen van je ‘problemen’. Bedenk maar eens: zonder enige stress zou je waarschijnlijk niet gemotiveerd zijn om voor je tentamen leren. Ook betekent stress dat iets belangrijk voor je is, of het nu om een tentamen, of een belangrijke sportwedstrijd gaat. Zie het daarom als een nuttige emotie; het doel is dan ook om ermee te leren omgaan, niet om er voor altijd van af te komen.
Allemaal leuk en aardig, zal je nu waarschijnlijk denken, maar hoe ga ik er dan mee om? Want eerlijk is eerlijk, stress is nu eenmaal geen fijn gevoel. Met deze tips leer je daarom om stress tijdens je studie zo goed mogelijk te managen.
Weet wat je te wachten staat
Het is ons waarschijnlijk allemaal weleens overkomen: kijk je wat beter in de studieplanning, heb je toch die belangrijke deadline van volgende week over het hoofd gezien. Dikke kans dat je dan stress ervaart. Om dit soort situaties te voorkomen, is een tip om bijvoorbeeld aan het begin van een nieuwe module of kwartiel al eens te kijken wat er deze periode van je verwacht wordt. Zet belangrijke deadlines, tentamens en presentaties alvast in je agenda. Zo voorkom je dat je later voor verrassingen komt te staan.
Maak planningen
Oké, dit advies heb je waarschijnlijk al duizend keer van je ouders of docenten gehoord, maar plannen werkt nu eenmaal ècht. Uitstellen is vaak een van de kwaliteiten van ons als studenten. Je denkt dat je eerst wel een paar weken rustig aan kunt doen, maar dan staat opeens de tentamenweek alweer voor de deur. Je neemt je voor de volgende module op tijd te beginnen, om vervolgens toch deze cyclus weer te herhalen. Ook al lijkt deze methode misschien te werken, het uitstellen van taken zorgt voor veel stress, omdat je te weinig tijd hebt om alles te kunnen doen. Maak daarom planningen (en probeer je hieraan te houden 😉), waarin je de werkdruk verspreidt, zodat je de hele module een goede balans houdt dus studeren en andere bezigheden.
To-do lijsten en prioriteiten stellen
Al heb je nog zo’n perfecte planning, het kan altijd voorkomen dat je op een bepaald moment te veel dingen moet doen. Het kan dan helpen, eerst al je to-do’s eens op een rijtje te zetten. Probeer vervolgens eerst snellere, kleinere taken te doen. Na het afstrepen van deze taken, lijkt je to-do lijst al meteen een stuk minder overweldigend. Dit geeft je ook nog eens een voldaan gevoel, wat je weer motiveert om in de productieve mood te blijven.
Voor de andere taken is het belangrijk om jezelf af te vragen: moet ik dit echt nu doen? Sommige taken kunnen misschien wachten of zijn minder belangrijk. Misschien kan iemand anders ook een taak overnemen. Moet jij bijvoorbeeld echt zelf die boodschappen doen, of zou een huisgenoot dit ook kunnen? Probeer op deze manier prioriteiten te stellen.
Praat erover
Wanneer je je gestrest voelt, is het soms fijn hierover met vrienden, familie of medestudenten te praten. Ook al lost het stressfactoren niet altijd op, een luisterend oor en het delen van je gevoelens kunnen opluchten.
Professionele hulp
Soms lukt het niet om stress te managen en wordt het je te veel. Tekenen van te veel stress zijn bijvoorbeeld duizeligheid, hoofdpijn, slapeloosheid, vermoeidheid, buikpijn en somberheid. Als je mentale problemen ervaart die invloed hebben op je leven en je studie, is het belangrijk om hulp in te schakelen. Als student aan de Universiteit Twente kun je in eerste instantie bij je studieadviseurs terecht, die de problemen met je bespreken om op zoek te gaan naar oplossingen. Ook kun je een afspraak maken bij een studentenpsycholoog van de UT.
Hulp vanuit de universiteit
Via de universiteit kun je ook op andere manieren hulp krijgen. Zo kun je een stress management workshop volgen, waarin je meer leert over stress en hoe je ermee om kunt gaan. Ook is er meerdere keren per jaar een mindfulness training, waarin je leert negatieve gedachten en signalen van vermoeidheid en overbelasting te herkennen en daar beter op te reageren. Zo zijn er meerdere workshops en cursussen die je kunnen helpen. Verder is er ook een Canvas course (Student Wellbeing) waar je je voor kan inschrijven, waarin je heel veel informatie en video’s vindt, inclusief tips, oefeningen, handige websites en meer.
Plan je studeertijd efficiënt in
Waarschijnlijk ben je snel geneigd om op drukke dagen jezelf van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat in de UB op te sluiten. Maar eerlijk: het is onrealistisch om van jezelf te vragen een hele dag geconcentreerd te zijn. Zoek daarom eens uit wanneer jij het productiefst bent en plan op deze momenten je studeersessies in. Dit kan helpen stress te verminderen, omdat je buiten deze geplande momenten zonder schuldgevoel andere dingen kunt doen. Vergeet dan ook niet om genoeg leuke activiteiten met bijvoorbeeld vrienden in te plannen.
Maak tijd voor jezelf vrij
In drukke periodes is tijd voor jezelf vaak een van de eerste dingen die naar de achtergrond wordt verschoven. Wanneer je echter je persoonlijke tijd opoffert, lijdt de rest daar ook onder. Soms is het beter om even afstand te nemen van je boeken, omdat je op een gegeven moment niks meer opneemt. Als je even je zinnen verzet, wordt je concentratie daarna vaak ook weer beter. Zorg er dus altijd voor dat je iedere dag wat tijd vrijmaakt om te relaxen, door bijvoorbeeld een boek te lezen, een serie te kijken of iets anders te doen wat jij leuk vindt. Natuurlijk zullen er soms dagen zijn waarop je hard aan de bak moet, maar dan is het juist goed om tussendoor of aan het einde van de dag even wat tijd voor jezelf te nemen.
Zorg goed voor jezelf
Wanneer je stress hebt, ben je sneller geneigd je basisbehoeften te verwaarlozen, wat juist weer voor extra stress zal zorgen. Oké, af en toe een diepvriespizza of instant noodles kan best, maar probeer over het algemeen gezond te leven. Daar functioneert je lichaam nu eenmaal beter op. Zorg er daarom voor dat je genoeg en gezond eet, voldoende slaapt en genoeg beweegt. Juist in drukkere periodes zoals tentamenweken, zul je merken dat je je hierdoor echt beter voelt.
Blijf stressfactoren in perspectief zien
Vergeet niet af en toe dingen in perspectief te blijven zien. Ook al lijken dingen nu zo groot, in werkelijkheid zijn ze vaak minder belangrijk of invloedrijk dan je denkt. Soms kan het helpen te relativeren. Doen de dingen waar je nu zo gestrest over bent er volgende week nog toe? Of volgend jaar? Spoiler: heel vaak is het antwoord nee. Dat betekent natuurlijk niet dat je stress-gevoel er niet mag zijn. Maar het plaatsen van stress in het juiste perspectief kan soms wel helpen stress iets te verminderen.
Wees niet te streng
Last but not least, probeer niet al te streng voor jezelf te zijn. Een valkuil is om dingen te goed te willen doen en te veel hooi op je vork nemen: hoge cijfers halen, een commissie doen, extra vakken volgen, een bijbaantje, een leuk sociaal leven hebben… Hoe moeilijk het ook is, soms zul je keuzes moeten maken. Als je merkt dat het je allemaal te veel wordt, is het belangrijk om een stapje terug te doen en niet over je grenzen heen te gaan. Zo kun je je naast je studieverplichtingen, focussen op de dingen waar je echt gelukkig van wordt.
